De laatste loodjes

Op verschillende plekken in Zuid-Holland komt er, door eeuwenlang gebruik van lood, lood in de bodem voor. Het binnenkrijgen van lood kan een nadelig effect hebben op de ontwikkeling van de hersenen. Kinderen van nul tot zes jaar lopen hierbij het grootste risico. Zij kunnen lood binnenkrijgen, doordat zij hun vingers in hun mond steken tijdens het spelen op een met lood vervuilde bodem (schoolpleinen, zandbakken, kinderspeelplaatsen).

Provincies, gemeenten en omgevingsdiensten werken aan een gezonde, schone en veilige omgeving. Op deze pagina vindt u meer informatie over lood in de bodem en advies over wat u kunt doen om de risico’s van lood te beperken.

Lood in de bodem

Door de eeuwen heen is in Nederland veel lood toegepast, zowel huishoudelijk als in industrie. In verf, brandstof en in waterleidingen bijvoorbeeld. Ook in het landelijk gebied is bij ophogingen gebruik gemaakt van grond en slib waar lood in zit.

Om ervoor te zorgen dat u minder lood binnenkrijgt, zijn er maatregelen genomen. In 2018 heeft de provincie de openbare ruimte onderzocht en richtte zich daarbij in eerste instantie op plaatsen waar kinderen komen, zoals speeltuinen. Een deel van de verontreinigingen is opgeruimd. Vaak is een schone laag grond aangebracht, zodat men niet met lood in contact komt.

Toch komt er in veel plaatsen in Zuid-Holland nog steeds lood in de bodem voor. Dit zijn vaak locaties op veengrond, waarvan de bodem is opgehoogd. Ook in bebouwde gebieden komt het voor. Soms is een groter gebied vervuild met lood, waarbij het niet duidelijk is waar het lood precies in de bodem voorkomt. Hierdoor kunnen u of uw kinderen op sommige plekken direct in aanraking komen met lood in de bodem.

Inname van lood

Hogere concentraties lood in de bodem zijn op zichzelf geen probleem. Het kan een probleem veroorzaken als u langdurig een te hoge concentratie lood binnenkrijgt uit meerdere bronnen. Zorg dat u weet waar lood mogelijk voorkomt en hoe u ervoor zorgt dat u en uw kinderen geen (of zo weinig mogelijk) lood binnenkrijgen.

Tegenwoordig krijgen kinderen veel minder lood binnen dan de men vroeger binnenkreeg. Dit komt bijvoorbeeld door het verbod op het gebruik van lood in benzine en het vervangen van loden drinkwaterleidingen. Wel kunnen zij nog steeds lood binnenkrijgen, wanneer zij in contact komen met grond waar lood in zit.

Lood heeft een nadelig effect op de ontwikkeling van de hersenen van jonge kinderen. Het is belangrijk dat met name kinderen tot en met 6 jaar zo min mogelijk lood binnenkrijgen. Ook als u groenten uit eigen tuin eet, waar lood in de bodem aanwezig is, kan dat ertoe leiden dat u of uw kinderen lood binnenkrijgen. Dit komt vooral door de bodemdeeltjes die aan de groenten blijven hangen, maar lood kan ook door de planten zijn opgenomen.

Midden-Delfland

In Midden-Delfland zijn geen aandachtsgebieden aangewezen voor mogelijk verhoogde concentraties lood in de bodem bij kinderspeelplaatsen. Er is wel bodemonderzoek uitgevoerd naar de concentraties lood ter plaatse van volkstuincomplexen binnen de gemeente. Uit dit onderzoek is gebleken dat de kwaliteit van de bodem ter plaatse van de volkstuincomplexen matig tot voldoende is. De kwaliteit is beoordeeld aan de hand van de normen die de GGD voor lood hanteert.

Wat kunt u doen?

Met deze gebruiksadviezen kunt u ervoor zorgen dat kinderen zo min mogelijk in contact komen met lood.

Laat kinderen hun handen wassen na het buitenspelen.
Laat kinderen niet op onbedekte verontreinigde bodem (“kale bodem”) spelen. Bedek de bodem in uw tuin met gras, struiken of vaste planten. Een kunstgrasmat of bestrating - het liefst waterdoorlatend - zorgen ook voor een goede bedekking.
Kies voor een zandbak met schoon zand.
Kweek groenten en fruit in plantenbakken met schone grond (potgrond of tuinaarde).
Was zelfgekweekte groenten en fruit grondig.
Was zelf uw handen na het tuinieren in eigen tuin en voor het eten.
Ga de inloop van grond in huis tegen door schoenen uit te doen bij het naar binnen lopen.
Stofzuig of dweil regelmatig uw huis.
Vervang loden waterleidingen in uw woning als u die heeft.

Meer informatie?

Voor vragen over lood en gezondheid kunt u terecht bij de GGD.

Interessante links

Het RIVM-rapport over diffuse loodverontreiniging in de bodem (RIVM 2015-0204)
De GGDHM toelichting Lood in bodem en gezondheid – 2 november 2020